Παρασκευή 2 Νοεμβρίου 2007

ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΓΙΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑΣ


(Παρουσίαση του Συνεδρίου για την Φιλαναγνωσία απο τις Ιωάννα Ηλιάδη και Νικολέτα Καρβελά)

Στις 19/10/2007 διοργανώθηκε το συνέδριο «Αξιοποίηση της Βιβλιοθήκης για Καλλιέργεια της Φιλαναγνωσίας» στα πλαίσια των δραστηριοτήτων του Κέντρου για την Παιδική Λογοτεχνία της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Διοργανώθηκε από τον Κυπριακό Σύνδεσμο Παιδικού Νεανικού Βιβλίου σε συνεργασία με το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου, την Κυπριακή Ένωση Βιβλιοθηκονόμων και το Πολιτιστικό Ίδρυμα της Τράπεζας Κύπρου. Το συνέδριο είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους εκπαιδευτικούς και τους βιβλιοθηκονόμους, καθώς κύριο θέμα του ήταν ο ρόλος της βιβλιοθήκης στην ανάπτυξη της φιλαναγνωσίας και της παιδικής λογοτεχνίας.

Χαιρετισμούς στο συνέδριο απηύθυναν ο κ. Κώστας Κατσώνης, πρόεδρος του Κυπριακού Συνδέσμου Παιδικού Νεανικού Βιβλίου, ο κ. Κυριάκος Πιλλάς, διευθυντής του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Κύπρου, ο κ. Σάββας Πετρίδης, Γραμματέας της Κυπριακής Ένωσης Βιβλιοθηκονόμων και η κ. Lilia Ratcheva, συντονίστρια του Κέντρου για την Παιδική Λογοτεχνία της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Το πρώτο μέρος του σεμιναρίου είχε ως θέμα τη λειτουργία και αξιοποίηση της βιβλιοθήκης. Ο κ. Piotr Jankowski, διευθυντής της Δημόσιας Βιβλιοθήκης της Βαρσοβίας, παρουσίασε τη Δημόσια Βιβλιοθήκη της περιοχής Ursus District της Βαρσοβίας κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στις υπηρεσίες που προσφέρονται και οι οποίες περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, απογευματινές δραστηριότητες για παιδιά και νέους, ενώ συμβάλλουν και στη διά βίου εκπαίδευση. Επίσης, ο κ. Jankowski αναφέρθηκε στους καλά εκπαιδευμένους, ταλαντούχους και νέους βιβλιοθηκονόμους που διευθύνουν τη βιβλιοθήκη, οργανώνοντας πρωτότυπα και δημιουργικά εργαστήρια για παιδιά, τα οποία μαθαίνουν να λειτουργούν ομαδικά και να εξοικειώνονται με νέους πολιτισμούς.

Ακολούθησε η ομιλία της κ. Shpresa Vreto, προέδρου του Αλβανικού Τμήματος της IBBY (International Board on Books for Young People) και διευθύντρια της Κρατικής Βιβλιοθήκης στα Τίρανα. Η ομιλία της διαβάστηκε από τον κ. Κώστα Κατσώνη και περιελάμβανε παραδείγματα για την ανάπτυξη της φιλαναγνωσίας στα παιδιά όπως:
• Δραματοποίηση αποσπασμάτων από έργα που επιλέγουν τα ίδια τα παιδιά
• Πολιτιστικές εκδηλώσεις που γίνονται με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Παιδικού Βιβλίου (2 Απριλίου), την Παγκόσμια Μέρα Παιδιού κ.ά.
• Διαγωνισμοί εικονογράφησης
• Συναντήσεις με συγγραφείς παιδικών βιβλίων
• Βράβευση του καλύτερου αναγνώστη
• Επίσκεψη σε σχολεία από κινητή βιβλιοθήκη
• Λειτουργία βιβλιοθηκών για παιδιά με ειδικές ανάγκες

Το πρώτο μέρος έκλεισε ο κ. Πέτρος Πανάου, Λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, ο οποίος παρουσίασε το βιβλίο του Κριστιάν Ποσλανιέκ με τίτλο «Να δώσουμε στα παιδιά όρεξη για διάβασμα: εμψυχώσεις για να ανακαλύψουν τα παιδιά την απόλαυση του διαβάσματος». Ο Ποσλανιέκ στο βιβλίο του προτείνει να καταστήσουμε τα παιδιά ικανά να ανακαλύψουν τα δικά τους κίνητρα για διάβασμα προβάλλοντας κάποιες μορφές εμψυχώσεων όπως:
• Πληροφοριακές εμψυχώσεις
• Εμψυχώσεις παιχνιδιού
• Εμψυχώσεις αισθήματος ευθύνης και
• Εμψυχώσεις εμβάθυνσης
Μερικά παραδείγματα που παρουσιάστηκαν είναι:
Κοινό σημείο: παιχνίδι όπου ετοιμάζονται 5-6 στοίβες από 12 βιβλία η καθεμιά, από τα οποία τα 10 έχουν κάποιο κοινό σημείο. Στόχος του παιχνιδιού είναι να βρεθεί το κοινό σημείο των βιβλίων αυτών και να δοθεί ένας θεματικός τίτλος σε κάθε στοίβα.
Βιβλιοκρυφτό: παιχνίδι όπου μια ομάδα παιδιών ακούει μαγνητοφωνημένες βιβλιοπαρουσιάσεις σε μορφή αινίγματος. Τους παρέχονται κάποια στοιχεία ή αποσπάσματα με σκοπό να ανακαλύψουν ποιο βιβλίο είναι.

Το θέμα του δεύτερου κύκλου των εισηγήσεων περιστρεφόταν γύρω από τις δημιουργικές δραστηριότητες για την αξιοποίηση του παιδικού βιβλίου. Εισηγήτριες ήταν η Karin Haller, διευθύντρια του Ινστιτούτου Παιδικής Λογοτεχνίας της Βιέννης και η Λήδα Βαρβαρούση, εικονογράφος και συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας. Η κ. Haller αναφέρθηκε:
• στην εκδοτική παραγωγή παιδικού βιβλίου στην Αυστρία και
• στις προσπάθειες που γίνονται στη χώρα για ενθάρρυνση των παιδιών και των νέων να αγαπήσουν το βιβλίο και για ενημέρωση των ενηλίκων για το υλικό που κυκλοφορεί στο εμπόριο.

Έχουν καθιερωθεί λογοτεχνικές εβδομάδες με αναγνώσεις έργων και παρουσιάσεις βιβλίων από συγγραφείς, εκθέσεις παιδικών βιβλίων και το ετήσιο βραβείο Παιδικού και Νεανικού Βιβλίου για τα καλύτερα βιβλία που εκδίδονται στην Αυστρία.

Η κ. Βαρβαρούση, εικονογράφος και συγγραφέας, αναφέρθηκε στο ρόλο που παίζει η οικογένεια ώστε το παιδί να αγαπήσει το βιβλίο και να εξοικειωθεί με αυτό μιλώντας και για τη δική της παιδική ηλικία. Η ομιλήτρια πιστεύει ότι η ψυχή είναι μια παρουσίαση εικόνων και ότι η εικόνα έχει πολλή δύναμη και μπορεί να γίνει σύμβολο αρκεί να πιστέψουν πολλοί σε αυτή.

Το τρίτο μέρος του σεμιναρίου ήταν αφιερωμένο στη σχέση μεταξύ της βιβλιοθήκης, του συγγραφέα και του παιδιού, ενώ έγινε επίσης παρουσίαση των αποτελεσμάτων της έρευνας με θέμα «Η Φιλαναγνωσία και η Χρήση της Βιβλιοθήκης Στροβόλου από παιδιά Δημοτικών Σχολείων στο Στρόβολο» . Συγκεκριμένα, η κ. Δέσπω Μασούρεκου, διευθύντρια της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Στροβόλου, μίλησε για τις δραστηριότητες της Βιβλιοθήκης που στόχο έχουν την προώθηση της φιλαναγνωσίας. Μερικές από αυτές είναι η οργάνωση των «λογοτεχνικών πρωινών», όπου πραγματοποιούνται επισκέψεις από παιδιά και συναντήσεις με συγγραφείς, σε συνεργασία με τον Κυπριακό Σύνδεσμο Παιδικού Νεανικού Βιβλίου, η διεξαγωγή διαγωνισμών, οι βιβλιοπαρουσιάσεις, οι βραβεύσεις (π.χ. στους καλύτερους αναγνώστες της βιβλιοθήκης) και άλλα.
Επίσης, στα πλαίσια της πλούσιας δράσης της, η Δημοτική Βιβλιοθήκη Στροβόλου προχώρησε σε έρευνα με σκοπό την άντληση πληροφοριών για τις αναγνωστικές συνήθειες των μαθητών και τη χρήση της βιβλιοθήκης, με τη συμπλήρωση ερωτηματολογίων από παιδιά. Τα αποτελέσματα και συμπεράσματα της εν λόγω έρευνας παρουσίασε η εκπαιδευτικός κ. Μύρια Νικολαΐδου-Τζιωνή. Η έρευνα κατέδειξε ότι η πλειοψηφία των παιδιών επισκέπτεται τη Δημοτική Βιβλιοθήκη Στροβόλου μόνο στα πλαίσια οργανωμένης επίσκεψης από το σχολείο. Επίσης, μόνο το 15% των παιδιών είναι μέλος σε κάποια βιβλιοθήκη, ενώ η χρήση της βιβλιοθήκης δεν εμπίπτει στις καθημερινές ασχολίες των παιδιών και των οικογενειών τους. Η οργάνωση των «λογοτεχνικών πρωινών» ώθησε τα παιδιά, σύμφωνα με την έρευνα, να γίνουν μέλη της Βιβλιοθήκης και να διαβάζουν περισσότερο σε σχέση με τα παιδιά που δεν είναι μέλη. Όσον αφορά στις αναγνωστικές συνήθειες των παιδιών σχετικά με τον αριθμό των βιβλίων που διαβάζουν, η έρευνα κατέδειξε ότι η πλειοψηφία των παιδιών διαβάζει έστω και ένα βιβλίο ενώ υπάρχει και ένα σημαντικό ποσοστό παιδιών (ένα στα πέντε παιδιά) το οποίο δεν διαβάζει καθόλου.

Επίσης, τα κορίτσια διαβάζουν περισσότερο από ό,τι τα αγόρια. Γενικότερα, η έρευνα οδήγησε στο συμπέρασμα ότι η Βιβλιοθήκη δεν εμπίπτει στις προτεραιότητες των παιδιών, γεγονός το οποίο πρέπει να προβληματίσει τους ιθύνοντες ώστε να φροντίσουν για την εξοικείωση των παιδιών με τη Βιβλιοθήκη.

Όπως έχει προαναφερθεί, κύριος άξονας του συνεδρίου ήταν η προαγωγή της φιλαναγνωσίας μέσα από την αξιοποίηση της Βιβλιοθήκης. Βασικό μήνυμα ήταν ότι «τα παιδιά που έρχονται στη Βιβλιοθήκη στην ηλικία των 3-6 χρόνων, συνήθως διατηρούν επαφή με τη Βιβλιοθήκη όλη τους τη ζωή». Το γεγονός αυτό πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη τόσο από γονείς και εκπαιδευτικούς όσο και από βιβλιοθηκονόμους, καθώς τα μικρά παιδιά που μαθαίνουν από νεαρή ηλικία να αγαπούν το βιβλίο και το διάβασμα, θα είναι και οι αυριανοί χρήστες που θα στηρίξουν τη Βιβλιοθήκη. Οι εισηγητές κατέθεσαν τις προσωπικές τους εμπειρίες και γνώσεις για το πώς οι βιβλιοθήκες μπορούν να αξιοποιηθούν ώστε να προβληθεί το παιδικό βιβλίο και τα παιδιά να αγαπήσουν το διάβασμα και τη λογοτεχνία. Αποτελεί, λοιπόν, καθήκον και ανάγκη για βιβλιοθηκονόμους και εκπαιδευτικούς η μέριμνα για προσέλκυση των παιδιών στη Βιβλιοθήκη.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Αναγνώστες

Αρχειοθήκη ιστολογίου