Το άρθρο και φωτογραφίες εδώ.
Λίγες μόνο μέρες πριν η Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κύπρου (Κέντρο Πληροφόρησης «Στέλιος Ιωάννου») ανοίξει τις πύλες της, ξεναγηθήκαμε στους χώρους της. Πρόκειται για το πιο εντυπωσιακό, ίσως, κτήριο που έγινε ποτέ στην Κύπρο. Με την υπογραφή του Ζαν Νουβέλ, ενός από τους πιο σημαντικούς αρχιτέκτονες της εποχής μας.
Εννιά Νοεμβρίου, ούτε δυο εβδομάδες πριν τα εγκαίνια -που ωστόσο ακυρώθηκαν μετά από απεργία στο εργοτάξιο- δεκάδες άνθρωποι εργάζονται σε διάφορα επίπεδα προσπαθώντας να ολοκληρώσουν το έργο. Ακόμα και συνεργεία από άλλες χώρες τοποθετούν τα εξειδικευμένα υλικά από τα οποία είναι φτιαγμένα τμήματα του κτηρίου και που πρώτη φορά χρησιμοποιούνται στην Κύπρο. Όπως για παράδειγμα τα υλικά στον θόλο: Εξαγωνικές κυψέλες από λευκό χυτό αλουμίνιο που φιλτράρουν το φως και το διαχέουν στο εσωτερικό.
Ο θόλος, με διάμετρο 40 μέτρα, είναι και το κομβικό σημείο της Βιβλιοθήκης. Ιδιαίτερα πολύπλοκος στην κατασκευή του, αλλά και καθοριστικός στη φυσιογνωμία και λειτουργία του εσωτερικού. Στην κορυφή του, ένας ηλιοστάτης διαμέτρου 5 μέτρων κατευθύνει κατακόρυφα μία δέσμη φωτός μέχρι το χαμηλότερο επίπεδο του κτηρίου. Ο ηλιοστάτης είναι μία εξειδικευμένη κατασκευή με περιστρεφόμενες περσίδες και φωταγωγό οροφής.
Το φυσικό φως διαχέεται σε όλα τα αναγνωστήρια των χαμηλότερων επιπέδων μέσω ανάκλασης της δέσμης φωτός στην επιφάνεια ενός λευκού κώνου ύψους 24 μέτρων, που είναι χωροθετημένος στο κέντρο του εσωτερικού κεντρικού αίθριου. Ο κώνος αυτός διαπερνά και τους πέντε ορόφους και γύρω του εξελίσσονται όλες οι λειτουργίες.
Στην πρώτη ακτίνα γύρω από τον κώνο βρίσκονται τα βιβλιοστάσια και τα αναγνωστήρια εντός του κύκλου που αποτελεί τον πυρήνα, ενώ εκτός του κύκλου είναι οι χώροι λειτουργίας (γραφεία προσωπικού, αμφιθέατρο, αίθουσες πολυμέσων, αίθουσες τεχνικής υποστήριξης και εκτυπώσεων, εργαστήρια υπολογιστών, στούντιο παραγωγής και λοιπά). Στους τρεις πρώτους ορόφους, πέριξ του κύκλου, αιωρούνται 31 θάλαμοι οι οποίοι θα λειτουργούν σαν αναγνωστήρια για πιο μικρές ομάδες εργασίας, μέχρι και έξι ατόμων. Οι θάλαμοι αυτοί, φτιαγμένοι από μέταλλο και ένα κόκκινο άθραυστο χοντρό γυαλί, προσθέτουν ακόμα ένα εντυπωσιακό στοιχείο, όπως και οι σπιράλ σκάλες που ενώνουν τους ορόφους.
Ο πιο εντυπωσιακός χώρος είναι αναμφίβολα αυτός του 3oυ ορόφου (τελευταίο επίπεδο) ακριβώς κάτω από τον θόλο όπου ολόκληρος ο δακτύλιος φιλοξενεί ένα μεγάλο αναγνωστήριο που εκτονώνεται στο οροπέδιο του τεχνητού λόφου που αποτελεί την όλη σύνθεση, σε ύψος 14 μέτρων από το έδαφος. Από εδώ κάποιος μπορεί να εξέλθει και να περπατήσει στην οροφή του λόφου-κτηρίου έχοντας πανοραμική θέα.
Αν και στο εσωτερικό όλα εξελίσσονται σε κυκλικό σχήμα κάτω από τον θόλο και γύρω από τον κώνο, εξωτερικά αυτό που βλέπει κάποιος είναι ένα λόφο, σε σχήμα παρόμοιο με αυτών της περιοχής του Άρωνα. Ο τεχνητός λόφος δεν αποτελεί το κτήριο, αλλά το περιβάλλει. Αυτό ανοίγεται μερικώς προς τα έξω με τη νοτιοανατολική και βορειοδυτική όψη να αποτελούν τμήμα του πρανούς του λόφου. Ολόκληρη η επιφάνεια καλύπτεται με μία πράσινη μεμβράνη η οποία λειτουργεί και σαν ηλιοπροστατευτικό.
Εκτός από τούτο το στοιχείο, κι άλλα χαρακτηριστικά του σχεδιασμού έχουν να κάνουν με τη βιοκλιματική φιλοσοφία που διέπει σχεδόν όλες τις δουλειές του Ζαν Νουβέλ. Και φυσικά το κτήριο είναι εξοπλισμένο με τα πιο σύγχρονα τεχνολογικά μέσα. Πατώματα για να απορροφούν τον ήχο, πανέλα ηχοπροστασίας στους τοίχους, ελεγχόμενοι φωτισμοί, πόρτες που σε περίπτωση πυρκαγιάς κλείνουν αεροστεγώς εμποδίζοντας τη φωτιά να εξαπλωθεί, συστήματα πυρόσβεσης που λειτουργούν με ατμό ώστε να μην καταστρέφονται τα βιβλία…
Το κτήριο θα στεγάσει 620.000 τόμους βιβλίων, πάνω από 190.000 συνδρομές σε τίτλους ηλεκτρονικών βιβλίων, πέραν των 12.000 συνδρομών σε ηλεκτρονικά και έντυπα περιοδικά και πέραν των 180 τίτλων σε βάσεις δεδομένων. Διαθέτει γύρω στις 900 θέσεις μελέτης εξοπλισμένες όλες με σύγχρονα μέσα τεχνολογίας καθώς, όλες οι πηγές και υπηρεσίες πληροφόρησης θα είναι προσβάσιμες σε όλη την επιστημονική κοινότητα της Κύπρου, αλλά και σε σε κάθε πολίτη. Διαθέτει επίσης παιδικό τμήμα.
Το κόστος ανέγερσης του κτηρίου ανήλθε στα 33 εκ. (εκτός από τον εξοπλισμό). Έναυσμα αποτέλεσε η δωρεά της Έλλης Ιωάννου, ύψους €8.000.000, εις μνήμην του συζύγου της, εξ ου και η ονομασία «Κέντρο Πληροφόρησης - Βιβλιοθήκη Στέλιος Ιωάννου». Το Έργο συγχρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα και Αειφόρος Ανάπτυξη 2014-2020». Με το γραφείο του Ζαν Νουβέλ συνεργάστηκαν ως τοπικοί αρχιτέκτονες οι Ι&Α Φιλίππου. Τον συντονισμό των εργασιών είχαν οι Τεχνικές Υπηρεσίες του Πανεπιστημίου. Η ανέγερση κράτησε εφτά χρόνια.
Όπως έχει ανακοινωθεί, θα είναι ανοικτό για το κοινό από τις 26 Νοεμβρίου (ΝΕΟΤΕΡΗ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ: ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ). Ένα τμήμα μάλιστα, θα είναι ανοικτό όλο το 24ώρο, ενώ επιστροφές βιβλίων θα γίνονται αυτόματα σε ειδική θυρίδα, χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση. Όλα τα βιβλία έχουν σημανθεί με μικροτσίπ ώστε τίποτα να μην μπορεί να εξέλθει χωρίς να καταγραφεί.
Χρυστάλλα Χατζηδημητρίου - Χρίστος Παπαντωνίου
Λίγες μόνο μέρες πριν η Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κύπρου (Κέντρο Πληροφόρησης «Στέλιος Ιωάννου») ανοίξει τις πύλες της, ξεναγηθήκαμε στους χώρους της. Πρόκειται για το πιο εντυπωσιακό, ίσως, κτήριο που έγινε ποτέ στην Κύπρο. Με την υπογραφή του Ζαν Νουβέλ, ενός από τους πιο σημαντικούς αρχιτέκτονες της εποχής μας.
Εννιά Νοεμβρίου, ούτε δυο εβδομάδες πριν τα εγκαίνια -που ωστόσο ακυρώθηκαν μετά από απεργία στο εργοτάξιο- δεκάδες άνθρωποι εργάζονται σε διάφορα επίπεδα προσπαθώντας να ολοκληρώσουν το έργο. Ακόμα και συνεργεία από άλλες χώρες τοποθετούν τα εξειδικευμένα υλικά από τα οποία είναι φτιαγμένα τμήματα του κτηρίου και που πρώτη φορά χρησιμοποιούνται στην Κύπρο. Όπως για παράδειγμα τα υλικά στον θόλο: Εξαγωνικές κυψέλες από λευκό χυτό αλουμίνιο που φιλτράρουν το φως και το διαχέουν στο εσωτερικό.
Ο θόλος, με διάμετρο 40 μέτρα, είναι και το κομβικό σημείο της Βιβλιοθήκης. Ιδιαίτερα πολύπλοκος στην κατασκευή του, αλλά και καθοριστικός στη φυσιογνωμία και λειτουργία του εσωτερικού. Στην κορυφή του, ένας ηλιοστάτης διαμέτρου 5 μέτρων κατευθύνει κατακόρυφα μία δέσμη φωτός μέχρι το χαμηλότερο επίπεδο του κτηρίου. Ο ηλιοστάτης είναι μία εξειδικευμένη κατασκευή με περιστρεφόμενες περσίδες και φωταγωγό οροφής.
Το φυσικό φως διαχέεται σε όλα τα αναγνωστήρια των χαμηλότερων επιπέδων μέσω ανάκλασης της δέσμης φωτός στην επιφάνεια ενός λευκού κώνου ύψους 24 μέτρων, που είναι χωροθετημένος στο κέντρο του εσωτερικού κεντρικού αίθριου. Ο κώνος αυτός διαπερνά και τους πέντε ορόφους και γύρω του εξελίσσονται όλες οι λειτουργίες.
Στην πρώτη ακτίνα γύρω από τον κώνο βρίσκονται τα βιβλιοστάσια και τα αναγνωστήρια εντός του κύκλου που αποτελεί τον πυρήνα, ενώ εκτός του κύκλου είναι οι χώροι λειτουργίας (γραφεία προσωπικού, αμφιθέατρο, αίθουσες πολυμέσων, αίθουσες τεχνικής υποστήριξης και εκτυπώσεων, εργαστήρια υπολογιστών, στούντιο παραγωγής και λοιπά). Στους τρεις πρώτους ορόφους, πέριξ του κύκλου, αιωρούνται 31 θάλαμοι οι οποίοι θα λειτουργούν σαν αναγνωστήρια για πιο μικρές ομάδες εργασίας, μέχρι και έξι ατόμων. Οι θάλαμοι αυτοί, φτιαγμένοι από μέταλλο και ένα κόκκινο άθραυστο χοντρό γυαλί, προσθέτουν ακόμα ένα εντυπωσιακό στοιχείο, όπως και οι σπιράλ σκάλες που ενώνουν τους ορόφους.
Ο πιο εντυπωσιακός χώρος είναι αναμφίβολα αυτός του 3oυ ορόφου (τελευταίο επίπεδο) ακριβώς κάτω από τον θόλο όπου ολόκληρος ο δακτύλιος φιλοξενεί ένα μεγάλο αναγνωστήριο που εκτονώνεται στο οροπέδιο του τεχνητού λόφου που αποτελεί την όλη σύνθεση, σε ύψος 14 μέτρων από το έδαφος. Από εδώ κάποιος μπορεί να εξέλθει και να περπατήσει στην οροφή του λόφου-κτηρίου έχοντας πανοραμική θέα.
Αν και στο εσωτερικό όλα εξελίσσονται σε κυκλικό σχήμα κάτω από τον θόλο και γύρω από τον κώνο, εξωτερικά αυτό που βλέπει κάποιος είναι ένα λόφο, σε σχήμα παρόμοιο με αυτών της περιοχής του Άρωνα. Ο τεχνητός λόφος δεν αποτελεί το κτήριο, αλλά το περιβάλλει. Αυτό ανοίγεται μερικώς προς τα έξω με τη νοτιοανατολική και βορειοδυτική όψη να αποτελούν τμήμα του πρανούς του λόφου. Ολόκληρη η επιφάνεια καλύπτεται με μία πράσινη μεμβράνη η οποία λειτουργεί και σαν ηλιοπροστατευτικό.
Εκτός από τούτο το στοιχείο, κι άλλα χαρακτηριστικά του σχεδιασμού έχουν να κάνουν με τη βιοκλιματική φιλοσοφία που διέπει σχεδόν όλες τις δουλειές του Ζαν Νουβέλ. Και φυσικά το κτήριο είναι εξοπλισμένο με τα πιο σύγχρονα τεχνολογικά μέσα. Πατώματα για να απορροφούν τον ήχο, πανέλα ηχοπροστασίας στους τοίχους, ελεγχόμενοι φωτισμοί, πόρτες που σε περίπτωση πυρκαγιάς κλείνουν αεροστεγώς εμποδίζοντας τη φωτιά να εξαπλωθεί, συστήματα πυρόσβεσης που λειτουργούν με ατμό ώστε να μην καταστρέφονται τα βιβλία…
Το κτήριο θα στεγάσει 620.000 τόμους βιβλίων, πάνω από 190.000 συνδρομές σε τίτλους ηλεκτρονικών βιβλίων, πέραν των 12.000 συνδρομών σε ηλεκτρονικά και έντυπα περιοδικά και πέραν των 180 τίτλων σε βάσεις δεδομένων. Διαθέτει γύρω στις 900 θέσεις μελέτης εξοπλισμένες όλες με σύγχρονα μέσα τεχνολογίας καθώς, όλες οι πηγές και υπηρεσίες πληροφόρησης θα είναι προσβάσιμες σε όλη την επιστημονική κοινότητα της Κύπρου, αλλά και σε σε κάθε πολίτη. Διαθέτει επίσης παιδικό τμήμα.
Το κόστος ανέγερσης του κτηρίου ανήλθε στα 33 εκ. (εκτός από τον εξοπλισμό). Έναυσμα αποτέλεσε η δωρεά της Έλλης Ιωάννου, ύψους €8.000.000, εις μνήμην του συζύγου της, εξ ου και η ονομασία «Κέντρο Πληροφόρησης - Βιβλιοθήκη Στέλιος Ιωάννου». Το Έργο συγχρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα και Αειφόρος Ανάπτυξη 2014-2020». Με το γραφείο του Ζαν Νουβέλ συνεργάστηκαν ως τοπικοί αρχιτέκτονες οι Ι&Α Φιλίππου. Τον συντονισμό των εργασιών είχαν οι Τεχνικές Υπηρεσίες του Πανεπιστημίου. Η ανέγερση κράτησε εφτά χρόνια.
Όπως έχει ανακοινωθεί, θα είναι ανοικτό για το κοινό από τις 26 Νοεμβρίου (ΝΕΟΤΕΡΗ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ: ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ). Ένα τμήμα μάλιστα, θα είναι ανοικτό όλο το 24ώρο, ενώ επιστροφές βιβλίων θα γίνονται αυτόματα σε ειδική θυρίδα, χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση. Όλα τα βιβλία έχουν σημανθεί με μικροτσίπ ώστε τίποτα να μην μπορεί να εξέλθει χωρίς να καταγραφεί.
Χρυστάλλα Χατζηδημητρίου - Χρίστος Παπαντωνίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου