Παρασκευή 9 Ιανουαρίου 2009

Η ανάγνωση σε χαρτί «χαλαρώνει» τον εγκέφαλο

Παρά τις «Κασσάνδρες» που προέβλεπαν ότι το κλασικό βιβλίο από χαρτί είναι θέμα χρόνου να εξαφανιστεί, μόνο αυτό δεν προβλέπεται να συμβεί τα επόμενα χρόνια. Ο λόγος που το διάβασμα σε οθόνη ηλεκτρονικού υπολογιστή δεν έχει καταφέρει να αποτελέσει μια πραγματική εναλλακτική λύση - εξ ου, άλλωστε, και το γεγονός ότι οι εκτυπώσεις κειμένων ζουν και βασιλεύουν- είναι ότι η ανάγνωση σε οθόνη στρεσάρει τον εγκέφαλο, ενώ αντίθετα στο χαρτί τον ηρεμεί, σύμφωνα με νέα έρευνα της καθηγήτριας Αν Μάνγκεν του Κέντρου Ερευνών στην Ανάγνωση του πανεπιστημίου Στάβανγκερ της Νορβηγίας.

Σε άρθρο που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Journal of Research in Reading», η Μάνκγεν αναφέρει ότι οι κινήσεις που κάθε λίγο και λιγάκι απαιτούνται στον υπολογιστή, δηλαδή τα συνεχή «κλικ» στις ηλεκτρονικές σελίδες και η κύλισή τους («σκρόλινγκ»), διακόπτουν την εστίαση της προσοχής του αναγνώστη, ο οποίος χάνει την αίσθηση πληρότητας του αναγνωστικού υλικού του, με συνέπεια ο εγκέφαλός του να βιώνει ένα συνεχές στρες.

Από την άλλη, η παραδοσιακή ανάγνωση, που επιτρέπει στον αναγνώστη να πιάνει τις σελίδες και να τις γυρίζει, αισθανόμενος τη φυσική τους υπόσταση, τον βοηθά να νιώθει πιο ήρεμα. Μεγάλη σημασία παίζει και το γεγονός ότι το κείμενο στο βιβλίο ή σε μια τυπωμένη σελίδα δεν μετακινείται, όπως συμβαίνει σε μια ηλεκτρονική σελίδα.

Η Μάνγκεν σημειώνει ότι η ψηφιακή τεχνολογία επιτρέπει μια σειρά από δυναμικές, κινητικές και ευέλικτες μορφές μάθησης. Έτσι, τα νέα παιδιά γενικά διαβάζουν λιγότερα βιβλία από ό,τι στο παρελθόν, όμως συνολικά διαβάζουν περισσότερο, αν συνυπολογισθούν αυτά που διαβάζουν στον υπολογιστή και το κινητό τηλέφωνό τους.

Σουηδοί ερευνητές, σε δικές τους έρευνες, έχουν συμπεράνει ότι στο χαρτί διαβάζουμε καλύτερα και κατανοούμε περισσότερα πράγματα από ό,τι όταν διαβάζουμε ακριβώς το ίδιο κείμενο σε μια οθόνη. Συμφωνούν ότι όταν το βιβλίο ψηφιοποιείται και χάνει τη φυσική του υπόσταση, τότε ο αναγνώστης βιώνει μια αίσθηση απώλειας αναφορικά με τη σφαιρική κατανόηση του κειμένου.

Σύμφωνα με τη Μάνγκεν, οι δυνατότητες πολυμεσικού (multimedia) εμπλουτισμού ενός ηλεκτρονικού κειμένου με υπερκείμενο, βίντεο, ήχους και εικόνες, στην πραγματικότητα εμποδίζουν ένα αναγνώστη να δημιουργήσει ένα φανταστικό σύμπαν από τις δικές του νοητικές εικόνες. Αντίθετα, ο αναγνώστης διασπάται και αποσπάται από τις πολυμεσικές ευκαιρίες που έχει στον κομπιούτερ για να κάνει κάτι, να δει ή να ακούσει κάτι άλλο, πέρα από την απλή «μονοδιάστατη» ανάγνωση - η οποία όμως φαίνεται πως έχει τελικά τη δική της αξία από ψυχολογικής και εγκεφαλικής απόψεως.

Πηγή:www.e-tipos.com

2 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Διαφωνω κάθετα.
Είναι πολύ καλύτερο το διάβασμα μέσα απο τον υπολογιστή. Προσφέρει πολύ περισσότερες δυνατότητες και πολύ περισσότεη απόλαυση γιατί συνδυάζει οπτικοακουστικό υλικό το οποίο μπορεί να προσδώσει περισσότερα ερεθίσματα στον αναγνώστη. Επίσης προσφέρει πολύ ευκολότερη πρόσβαση σε αντίθεση με το έντυπο που πας να το βρείς αντί να σε βρίσκει.
Κασσάνδρες θα πρέπει να θεωρούνται όλοι αυτοί-ες που θέλουν να συνεχίζουν να υποστηρίζουν το έντυπο μέσο πληροφόρησης δήθεν γιατί είναι πιο χαλαρωτικό και ένα σωρό άλλα χαζοεπιχειρήματα τα οποία στην ουσία έχουν ως στόχο τη συνέχιση της έντυπης παραγωγής που συνεπάγεται επιπλέον χρήμα στους εκδότες συγγραφείς κ.ο.κ αφού η εξασφάλιση και συνάμα πρόσβαση στο έντυπο υλικό γίνεται είτε μέσω των βιβλιοθηκών, είτε κατόπιν πληρωμής για εξασφάλιση του βιβλίου.
Δυστυχώς κάποιοι μας θέλουν να συνεχίσουμε να οπισθοδρομούμε σε αυτόν τον τομέα και αυτό πρέπει να σταματήσει. Είμαστε η γενιά της ψηφιακής τεχνολογίας και αυτό θα πρέπει να το αντιληφθούν ορισμένοι παλιομοδήτες.
Σίγουρα σεβόμαστε το βιβλίο αλλά θα πρέπει να κάνουμε χώρο και για άλλες καινοτόμες τεχνολογίκες λύσες που στην ουσία εξυπηρετούν, μεταξύ άλλων, και το ίδιο το συμφέρον του έντυπου υλικού.

Άλλωστε δεν είναι λίγοι που λένε οτι το copyright είναι το καρκίνωμα της ψηφιοποίησης.

Σ.Ι

Ανώνυμος είπε...

Λάθος! Μέγα λάθος! Η ψηφιοποίηση είνα το καρκίνωμα του copyright!

Αναγνώστες

Αρχειοθήκη ιστολογίου