Η Ψηφιακή Εποχή επιδρά καθοριστικά στον τρόπο λειτουργίας των βιβλιοθηκών σήμερα, καθώς διαφοροποιεί σε μεγάλο βαθμό τη μορφή και τον τρόπο διάδοσης πληροφοριών. Αντίστοιχα, οι αναγνώστες καλούνται να αναπτύξουν νέες δεξιότητες αναζήτησης αλλά και χρήσης των σύγχρονων μέσων ενημέρωσης, είτε για εκπαίδευση, είτε για σπουδές, είτε ακόμα και για ψυχαγωγία.
Αναφερόμενοι στη μορφή του υλικού, διαφαίνεται ξεκάθαρα ότι μεταφερόμαστε σταδιακά από την έντυπη μορφή στην ηλεκτρονική ή ψηφιακή. Η πρόσβαση σε ηλεκτρονικές πηγές πληροφόρησης, προϋποθέτει τη χρήση υπολογιστών ή «έξυπνων» συσκευών που διαθέτουν οθόνη και μηχανισμό πλοήγησης, και απαραίτητα τη σύνδεση στο διαδίκτυο. Περιορισμοί προσβασιμότητας στο περιεχόμενο ηλεκτρονικών πηγών, ενδέχεται να υπάρχουν ανάλογα με την πολιτική παραχώρησης και δικαιωμάτων χρήσης από τους ιδιοκτήτες πνευματικών δικαιωμάτων, όπως συγγραφείς, εκδότες, ερευνητικά ιδρύματα, κ.ά.
Αναφερόμενοι στη μορφή του υλικού, διαφαίνεται ξεκάθαρα ότι μεταφερόμαστε σταδιακά από την έντυπη μορφή στην ηλεκτρονική ή ψηφιακή. Η πρόσβαση σε ηλεκτρονικές πηγές πληροφόρησης, προϋποθέτει τη χρήση υπολογιστών ή «έξυπνων» συσκευών που διαθέτουν οθόνη και μηχανισμό πλοήγησης, και απαραίτητα τη σύνδεση στο διαδίκτυο. Περιορισμοί προσβασιμότητας στο περιεχόμενο ηλεκτρονικών πηγών, ενδέχεται να υπάρχουν ανάλογα με την πολιτική παραχώρησης και δικαιωμάτων χρήσης από τους ιδιοκτήτες πνευματικών δικαιωμάτων, όπως συγγραφείς, εκδότες, ερευνητικά ιδρύματα, κ.ά.
Η Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κύπρου εδώ και πολλά χρόνια παρέχει στα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας απομακρυσμένη πρόσβαση στις ηλεκτρονικές πηγές πληροφόρησης που διαθέτει μέσω της σύνδεσης τους στο δίκτυο του Πανεπιστημίου με VPN (Virtual Private Network). Η σύνδεση με VPN ουσιαστικά δίνει στον φοιτητή ή τον ακαδημαϊκό τη δυνατότητα να συνδεθεί από το σπίτι του και οπουδήποτε αλλού, με το δίκτυο του Πανεπιστημίου Κύπρου, ωσάν να χρησιμοποιεί υπολογιστή που βρίσκεται στη Βιβλιοθήκη, σε εργαστήρι υπολογιστών ή άλλες εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου.
Με αυτό τον τρόπο, ο χρήστης έχει πρόσβαση στο πλήρες κείμενο των 540,000 και πλέον ηλεκτρονικών βιβλίων, των περίπου 30,000 τίτλων ηλεκτρονικών περιοδικών, των 188 βάσεων δεδομένων, καθώς και σε πληθώρα επιστημονικών άρθρων που διατίθενται μέσω συμφωνιών με εκδότες και παρόχους επιστημονικών πηγών.
Παρόλο που η δυνατότητα χρήσης VPN από την ακαδημαϊκή κοινότητα ανέκαθεν χρησιμοποιείται ευρέως, οι χρήστες της Βιβλιοθήκης ελάχιστα τη χρησιμοποιούσαν ή και καθόλου, δεδομένης της φυσικής πρόσβασης στους χώρους του Πανεπιστημίου και της Βιβλιοθήκης, η οποία, μεταξύ άλλων, διαθέτει περίπου 120 κοινόχρηστους Η/Υ, ισχυρό δίκτυο και αναγνωστήριο που είναι ανοικτό σε 24ωρη βάση, όλες τις ημέρες της εβδομάδας. Προς τούτο, από τον Δεκέμβριο του 2018 που άνοιξε τις πύλες του το Κέντρο Πληροφόρησης – Βιβλιοθήκη «Στέλιος Ιωάννου», προσφέρεται ένα ιδιαίτερα ελκυστικό περιβάλλον για μελέτη και έρευνα, το οποίο αποδείχτηκε εξαιρετικά δημοφιλές.
Παρόλο που η δυνατότητα χρήσης VPN από την ακαδημαϊκή κοινότητα ανέκαθεν χρησιμοποιείται ευρέως, οι χρήστες της Βιβλιοθήκης ελάχιστα τη χρησιμοποιούσαν ή και καθόλου, δεδομένης της φυσικής πρόσβασης στους χώρους του Πανεπιστημίου και της Βιβλιοθήκης, η οποία, μεταξύ άλλων, διαθέτει περίπου 120 κοινόχρηστους Η/Υ, ισχυρό δίκτυο και αναγνωστήριο που είναι ανοικτό σε 24ωρη βάση, όλες τις ημέρες της εβδομάδας. Προς τούτο, από τον Δεκέμβριο του 2018 που άνοιξε τις πύλες του το Κέντρο Πληροφόρησης – Βιβλιοθήκη «Στέλιος Ιωάννου», προσφέρεται ένα ιδιαίτερα ελκυστικό περιβάλλον για μελέτη και έρευνα, το οποίο αποδείχτηκε εξαιρετικά δημοφιλές.
Σήμερα, όμως, υπό τις περιστάσεις «ελέω κορωνοϊού» και με τη Βιβλιοθήκη να είναι κλειστή για το κοινό, η χρήση της εξ’ αποστάσεως πρόσβασης σε ηλεκτρονικές πηγές πληροφόρησης, καθίσταται αναγκαία για τον κάθε σπουδαστή και ερευνητή του Πανεπιστημίου, καθώς την περίοδο αυτή αποτελεί το βασικό σημείο επαφής για κάλυψη των γνωσιολογικών, διδακτικών και ερευνητικών τους αναγκών.
Η Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κύπρου καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε οι χρήστες της να εξυπηρετούνται όσο το δυνατόν καλύτερα, οποιαδήποτε στιγμή. Υπό τις περιστάσεις αυτή την περίοδο, συνεχίζει να εξυπηρετεί τους χρήστες που αποτείνονται τηλεφωνικώς (Δευτ.-Παρ., 08:30-18:00), με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, στιγμιαία ηλεκτρονική συνομιλία (online chat), με ενημέρωση μέσω κοινωνικής δικτύωσης, κ.ά. Παρέχει αδιάλειπτα πρόσβαση στον πλούτο ηλεκτρονικών πηγών που διαθέτει και παραμένει διαδικτυακά όσο πιο «ανοικτή» μπορεί να είναι.
Η Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κύπρου καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε οι χρήστες της να εξυπηρετούνται όσο το δυνατόν καλύτερα, οποιαδήποτε στιγμή. Υπό τις περιστάσεις αυτή την περίοδο, συνεχίζει να εξυπηρετεί τους χρήστες που αποτείνονται τηλεφωνικώς (Δευτ.-Παρ., 08:30-18:00), με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, στιγμιαία ηλεκτρονική συνομιλία (online chat), με ενημέρωση μέσω κοινωνικής δικτύωσης, κ.ά. Παρέχει αδιάλειπτα πρόσβαση στον πλούτο ηλεκτρονικών πηγών που διαθέτει και παραμένει διαδικτυακά όσο πιο «ανοικτή» μπορεί να είναι.
Εξακολουθεί επίσης να στηρίζει τον φοιτητή και τον ακαδημαϊκό, εισάγοντας νέα μέθοδο παράδοσης σεμιναρίων Πληροφοριακής Παιδείας, μέσω ειδικής πλατφόρμας διαδικτυακής διδασκαλίας/μάθησης. Στόχος πάντοτε η ανάπτυξη δεξιοτήτων αξιοποίησης της παρεχόμενης πληροφορίας, στη νέα εποχή της τεχνολογίας και του αυτοπεριορισμού.
Επιμέλεια: Νεκτάριος Παρτασίδης, Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου