Zenodo – Το αποθετήριο επιστημονικών δεδομένων της ευρωπαϊκής έρευνας

Τα Ευρωπαϊκά ερευνητικά δεδομένα είναι πλέον διαθέσιμα από ένα ενιαίο σημείο πρόσβασης μέσω της καινούργιας υπηρεσίας Zenodo. Η Zenodo είναι το αποτέλεσμα συνεργασίας μεταξύ του ευρωπαϊκού έργου OpenAIRE και του CERN και υλοποιείται με χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Η Zenodo, άλλωστε, ενσωματώνει το προϋπάρχον Orphan Repository του OpenAIRE προσφέροντας πρόσβαση στον χρήστη- εκτός από τα ερευνητικά δεδομένα- και σε δημοσιεύσεις Ανοικτής Πρόσβασης όπως βιβλία, άρθρα, ανακοινώσεις σε συνέδρια, πατέντες, διδακτορικές διατριβές, μελέτες, παρουσιάσεις, εικόνες (σχεδιαγράμματα, πίνακες, φωτογραφίες, σχέδια, γραφικές απεικονίσεις, κλπ), αρχεία βίντεο και ήχου.
Το όνομα της υπηρεσίας προέρχεται από τον Ζηνόδοτο, τον πρώτο βιβλιοθηκονόμο της Αρχαίας Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας και πατέρα των πρώτων καταγεγραμμένων μεταδεδομένων, μιας πολύ σημαντικής προσωπικότητας στην ιστορία των βιβλιοθηκών.

Χαρακτηριστικά της Zenodo

Η υπηρεσία είναι διαθέσιμη σε κάθε ερευνητή, επιστημονική κοινότητα ή ερευνητικό ινστιτούτο το οποίο διαθέτει δεδομένα και ερευνητικό περιεχόμενο. Η διαθέσιμη δυνατότητα μεταφόρτωσης είναι 1 GB, γεγονός που καθιστά την υπηρεσία ιδιαίτερα χρήσιμη σε φορείς που δεν έχουν οι ίδιοι αποθετήριο δεδομένων.
Η Zenodo, όπως και ο συσσωρευτής δημοσιεύσεων Ανοικτής Πρόσβασης του OpenAIRE, προσφέρει μία πλούσια επιφάνεια διεπαφής που επιτρέπει το συσχετισμό των αντικειμένων με την πληροφορία της χρηματοδότησης από το FP7, το πρόγραμμα Πλαίσιο για την έρευνα της Ε.Ε.. Κάθε τεκμήριο που μεταφορτώνεται στην υπηρεσία ελέγχεται ώστε να εξασφαλίζεται η συνάφεια του περιεχομένου με την έρευνα.

Περιεχόμενο και δεδομένα για κάθε τομέα ερευνητικού ενδιαφέροντος

Τα δεδομένα και οι συλλογές καθίστανται προσβάσιμα μέσω του πρωτοκόλλου διαμοιρασμού OAI-PMH σε τρίτες υπηρεσίες, όπως την PubMedCentral. Χρησιμοποιώντας τη Zenodo ακόμη και ερευνητικά ινστιτούτα τα οποία δεν έχουν δικά τους αποθετήρια εξασφαλίζουν τη μέγιστη δυνατή διάθεση του περιεχομένου τους. Αν και δέχεται περιεχόμενο και δεδομένα που συνοδεύονται από διαφορετικές άδειες χρήσης, η Zenodo ενθαρρύνει τη χρήση των ανοικτών αδειών και θα ηγηθεί πρωτοβουλιών για να αναδείξει τα οφέλη που προκύπτουν από τη χρήση τους, π.χ. στην προβολή και στην αναγνώριση των ερευνητών.
Ο Chris Erdmann, επικεφαλής της βιβλιοθήκης του Κέντρου Αστροφυσικής του Χάρβαρντ-Σμιθσόνιαν, υποστηρίζει για την υπηρεσία ότι: « είναι κάτι εξαιρετικά ωφέλιμο για την παγκόσμια ερευνητική κοινότητα. Τόσο οι φορείς όσο και οι ακαδημαϊκές κοινότητες αναζητούν ευέλικτες λύσεις απόθεσης που επιτρέπουν την εύκολη επιμέλεια, ανταλλαγή και παράθεση ακαδημαϊκών αρχείων. Η ύπαρξη ενός έγκυρου και εύχρηστου μηχανισμού δημοσίευσης και διαμοιρασμού των αποτελεσμάτων της έρευνας, είναι ιδιαίτερα ευεργετική για την ερευνητική κοινότητα».

Σχετικά με το OpenAireplus

Το έργο OpenAIREplus υλοποιεί το πιλοτικό πρόγραμμα Ανοικτής Πρόσβασης για το 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο για την έρευνα της ΕΕ, σύμφωνα με το οποίο οι ερευνητές που χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν πλέον την υποχρέωση να δημοσιοποιούν τα αποτελέσματα της έρευνάς τους σε κάποια υποδομή ανοικτής πρόσβασης, ώστε να είναι προσβάσιμα από όλους, μέσω του Διαδικτύου. Αποτελεί συνέχεια του έργου OpenAIRE (2009-2011).  Συντονιστής του έργου είναι το Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Διαβάστε περισσότερα:
Πολιτικές κατάθεσης, συντήρησης, πρόσβασης και επανάχρησης περιεχομένου στην υπηρεσία Zenodo: http://www.zenodo.org/policies

Συχνές ερωτήσεις αναφορικά με την υπηρεσία Zenodo: http://www.zenodo.org/faq
OpenAIRE: http://www.openaire.eu/en/support/faq

Πηγή: www.openaccess.gr

* Η βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κύπρου συμμετέχει στο πρόγραμμα OpenAIREplus ως Εθνικό γραφείο υποστήριξης για την Ανοικτή Πρόσβαση.