Το 2019 έφυγε χωρίς να έχουμε σοβαρά πολιτιστικά ελλείμματα, άλλωστε συνηθίσαμε στην έλλειψη πολιτιστικού οράματος από πλευράς Πολιτείας, έτσι που αυτά που σε άλλες χώρες θεωρούνται αυτονόητα σε εμάς να φαντάζουν εξωπραγματικά και σχεδόν αχρείαστα, τα ξεχνάμε ή δεν ασχολούμαστε παρά επιφανειακά ή περιστασιακά.
Οι Πολιτιστικές Υπηρεσίες έχουν προ πολλού εξαντλήσει τις δυνατότητές τους υπό τη σημερινή τους μορφή, με ένα Υφυπουργείο Πολιτισμού να καθίσταται αδήριτη ανάγκη. Φυσικά, δεν μιλάμε για απλή αλλαγή ονόματος στο κτήριο της οδού Ιφιγενείας, αλλά μια συνολική αλλαγή πλεύσης, για τη συγκρότηση εθνικής πολιτιστικής πολιτικής. Ας δούμε παρακάτω αυτά που προέκρινα ως τα σημαντικότερα (είμαι βέβαιος ότι υπάρχουν πολλά ακόμα) και πώς κινούμαστε ως Πολιτεία και ως φορείς στον τομέα του πολιτισμού.
ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ/ΑΡΧΕΙΑ – ΒΙΒΛΙΟ
Για το βιβλίο τα πράγματα το 2019 νομίζω πήγαν καλά στην Κύπρο. Κύπριοι συγγραφείς καταξιώνονται, ας μου επιτραπεί η λέξη, σε αναγνωστικά κοινά εκτός του νησιού, και δη στην Ελλάδα. Μην ξεγελιέστε, δεν είναι δεδομένη, ούτε εύκολη, ούτε αμελητέα η αναγνώριση ενός Κύπριου στην Ελλάδα. Το 2019 είδαμε ενδιαφέρουσες εκδόσεις για την ποίηση, το διήγημα και το μυθιστόρημα, με θεματικές που προχωρούν πέρα από το κυπριακό πρόβλημα, το πραξικόπημα, την εισβολή και την προσφυγιά. Διαθέτουμε κεφάλαιο στα γράμματα. Στον χώρο των βιβλιοθηκών, δυστυχώς, ανοικτή πληγή είναι η ανυπαρξία Εθνικής, Κρατικής, Κυπριακής, όπως θέλετε πείτε την, Βιβλιοθήκης. Οι παλινωδίες της περασμένης χρονιάς για το οικόπεδο όπου θα ανεγερθεί η νέα Κυπριακή Βιβλιοθήκη μαθαίνω ότι δεν θα επαναληφθούν το 2020 και ότι εντός του έτους θα έχουμε θετικές εξελίξεις. Ίδωμεν. Σχετικά δε με το Κρατικό Αρχείο γνωρίζετε ότι σχεδόν υπολειτουργεί, ενώ σε αυτό φυλάσσεται η ιστορία σχεδόν αυτού του τόπου; Καμιά φορά χαίρομαι που σπουδαία αρχεία των διάφορων υπηρεσιών παραμένουν σε ανήλιαγα υπόγεια… δεν θα άντεχα να ξέρω ότι υπάρχουν, αλλά ελλείψει χώρου, προσωπικού και οράματος είναι θεσμικά απροσπέλαστα. Γνωρίζετε, επίσης, ότι και το Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών πνέει τα λοίσθια; Τι χρείαν έχουμε βέβαια από Κέντρα Έρευνας όταν έχουμε Ακαδημία Επιστημών και Τεχνών και Γραμμάτων, ας έχουμε ακαδημαϊκούς, χρειάζονται για την έξωθεν καλή μαρτυρία. Ένα ακόμη σημαντικό ζήτημα είναι αυτό των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας. Χρειάζεται ο θεσμός να ανανεωθεί, να προχωρήσει παρακάτω, να αναπνεύσει. Η αλλαγή του τρόπου διεξαγωγής της τελετής απονομής των βραβείων θα ήταν μία καλή αρχή.
Για το 2020 η Πολιτεία οφείλει επιτέλους να εγκύψει σε δομικά πολιτιστικά ζητήματα και να βρει λύσεις σε χρονίζοντα προβλήματα, με ένα Υφυπουργείο δεν ξεμπερδεύουμε
ΝΕΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ
Μπήκαμε στη νέα δεκαετία και ακόμη το νέο αρχαιολογικό μουσείο Λευκωσίας βρίσκεσαι σε τεχνικές και τεχνοκρατικές διαδικασίες, με την αποπεράτωσή του να έχει οριστεί μεν για το 2022, και με το προεδρικό ενδιαφέρον να είναι έντονο. Το έργο προκηρύχθηκε εν χορδαίς και τυμπάνοις το 2016, το αρχιτεκτονικό γραφείο της Θεώνης Ξάνθη βραβεύτηκε για τη δουλειά του, αλλά ακόμη το έργο δεν έχει αρχίσει, παρά τις κατά καιρούς εξαγγελίες. Οπωσδήποτε οι δυσκολίες που υπάρχουν για ένα τέτοιο έργο είναι πάρα πολλές και πέρα των τεχνικών ζητημάτων αυτά που μάλλον είναι πραγματικά Γολγοθάς είναι οι γραφειοκρατικές διαδικασίες. Η ανάγκη ύπαρξης σύγχρονου αρχαιολογικού μουσείου είναι εκ των ων ουκ άνευ για την Κύπρο και δη τη Λευκωσία ως πρωτεύουσα ενός κράτους που σέβεται τον πολιτισμό του και την ιστορία του. Αναμένουμε περισσότερα για το 2020, τόσο από το Τμήμα Αρχαιοτήτων όσο και από το Τμήμα Δημοσίων Έργων. Πεδίον δόξης λαμπρόν και για τον νέο υπουργό Συγκοινωνιών και Έργων κ. Γιάννη Καρούσο, δεν χρειάζεται να το κάνουμε και Λούβρο, πάντως!
ΜΟΥΣΕΙΩΝ ΠΑΘΗ
Θα ξεκινήσω με το καλό μουσειακό κλείσιμο του 2019, το Δημοτικό Μουσείο Χαρακτικής Χαμπή. Ένα μουσείο που κατά το εμπνευστή του, τον χαράκτη Χαμπή, φέρνει την τέχνη της χαρακτικής στη χώρα. Ελπίζω ο Δήμος, ο οποίος στάθηκε αρωγός στο όραμα του Χαμπή, να συνεχίσει να στηρίζει το μουσείο, αλλά και παρόμοιες προσπάθειες. Στα άλλα μουσειακά νέα για το 2020 ελπίζουμε ότι τα Αρχαιολογικά Μουσεία Πάφου και Λάρνακας, που παραμένουν κλειστά εδώ και κάμποσα χρόνια, το 2020 θα βρουν το φλουρί στην πίτα του Τμήματος Αρχαιοτήτων και άλλων υηρεσιών μπας και δουν επισκέπτες. Το ότι είναι κλειστά δεν φαίνεται να απασχολεί και πολύ κόσμο, μόνο ο δήμαρχος Πάφου κατά καιρούς επισημαίνει το ζήτημα της Πάφου, αλλά ουδέν γίγνεται. Μάλλον και ο τουρισμός μας δεν έχει ως προορισμό τα μουσεία… Από την άλλη άμα τη αφίξει του 2020 ο αρχιεπίσκοπος Κύπρου Χρυσόστομος από αέρος και διά του Τύπου, και ουχί από άμβωνος –ευτυχώς κιόλας– είπε το θα διεκδικήσει αυτό που του ανήκει από το Εθνολογικό Μουσείο – Οικία Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου και ότι θα μετατρέψει σε μουσεία τον πρώτο όροφο της παλαιάς Αρχιεπισκοπής (έδρα της Εταιρείας Κυπριακών Σπουδών) και τον ναό του Αγίου Ιωάννη (καθεδρικός) και τον ναό του Αγίου Αντωνίου. Το δε Εθνολογικό θα το κάνει εκκλησιαστικό, δηλώνοντας άραγε ότι το έθνος είναι η Εκκλησία, θέλει ρόλο Εθνάρχη; Ο μακαριότατος για κάποιον λόγο ξεχνά ότι στο Ίδρυμα Μακαρίου Γ΄, του λεγόμενου και εθνάρχη, λειτουργεί Βυζαντινό Μουσείο, το οποίο χρήζει βελτιώσεων και που φιλοξενεί σημαντικότατα εκθέματα. Άρα τι χρείαν έχομεν από νέα μουσεία και αποκαθηλώσεως άλλων; Τι εκθέματα θα μπουν σε ακόμα τρία μουσεία. Λεφτά και εκθέματα φαίνεται ότι υπάρχουν, μα και όραμα κρυφό εθναρχικό.
ΠΛΑΤΕΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ
Το γεφύρι της Άρτας να ήταν θα είχαμε καταφέρει να το τελειώσουμε… η πλατεία Ελευθερίας, όμως, κρατά χαρακτήρα και ο Δήμος Λευκωσίας ανά διαστήματα κρατάει ζωντανό το ενδιαφέρον των πολιτών για τον par excellence δημόσιο χώρο της πόλης. Τεχνικές αστοχίες, γραφειοκρατικά ζητήματα και άλλα πολλά δημιουργούν ένα θολό τοπίο σχετικά με την περιώνυμη πλατεία Ελευθερίας, η οποία αποπερατώνεται σταδιακά με αποτέλεσμα ό,τι ήταν νέο χθες, μετά από λίγο να γίνεται παλιό και κάτι καινούργιο να προστίθεται στη συνέχεια. Το 2020 βρήκε την πλατεία λίγο περισσότερο έτοιμη, αλλά όχι πλήρως λειτουργική και σε καμία περίπτωσή –κατά την κρίση μου τουλάχιστον– ως το έργο εκείνο που κόβει την ανάσα, εκτός και αν είσαι πουλί πετούμενο και τη βλέπεις από ψηλά. Οι ενετικές οχυρώσεις χάθηκαν στο απέραντο… λευκό και στον σύγχρονο σχεδιασμό, όταν σε άλλες πόλεις και χώρες βρίσκουν τρόπους να αναδείξουν το αστικό παρελθόν τους. Ας αναμένουμε, όμως, την πλήρως τελειωμένη πλατεία Ελευθερίας το 2020, γιατί εν συνόλω μπορούμε να δούμε κάτι άλλο.
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ
Δυστυχώς, πολλά τα ζητήματα που αφορούν την Παλιά Πόλη της Λευκωσίας, μα και άλλων ιστορικών οικιστικών πυρήνων. Με οτιδήποτε παλιό κινούμαστε σε λογικές των αρχών του 20ού αιώνα, όταν οι άρχοντες των πόλεων θεωρούσαν ότι τα παλαιά κέντρα των πόλεων, τα τείχη κτλ. ήταν «μεσαίωνας», έπνιγαν τις πόλεις, μόλυναν την πόλη τα ρυπαρά καλντερίμια. Η Παλιά Πόλη ειδικά της Λευκωσίας έχει ανάγκη από σειρά διαρθρωτικών παρεμβάσεων, η κατάρα της διχοτόμησης, η αδιαφορία της Πολιτείας, η αδυναμία, θεσμική και τεχνική, του Δήμου Λευκωσίας δεν μπορούν να αντισταθμιστούν από το έργο της Δικοινοτικής Τεχνικής Επιτροπής για την Πολιτιστική Κληρονομιά, είναι άλλος ο ρόλος της. Η Πύλη Αμμοχώστου παραμένει κλειστή, όταν ο Πεδιαίος, ο Πιθκιάς, ξεχείλισε το 2018, μπαίνουμε στο 2020 και η δεν ακούσαμε το «άρατε, πύλας». Ενδιαφέρουσες οι αναπλάσεις στα ιστορικά κέντρα της Λάρνακας, πέριξ του Αγίου Λαζάρου και της περιοχής του Κάστρου, ήπιες αλλά ουσιαστικές οι εκεί παρεμβάσεις, αναδεικνύοντας το ιδιαίτερο της περιοχής. Στην Πάφο, επίσης, οι παρεμβάσεις είναι ενδιαφέρουσες και φαίνεται ότι οι εργασίες αναστυλώσεων για την Πολιτιστική Πρωτεύουσα Πάφος 2017 είχαν και συνέχεια. Στη Λεμεσό η περιοχή του Κάστρου και το ιστορικό κέντρο της πόλης ασφυκτιούν… το παραλιακό μέτωπο της πόλης, ως Ντουμπάι ορθώνει τείχος στο παρελθόν… δείχνοντας αυτάρεσκα ένα δυστοπικό μέλλον, και οι ελάχιστοι γυρνούν την πλάτη στην πόλη όλη.
ΘΕΑΤΡΟ
Δυστυχώς, με την εκπνοή του 2019, ο θεατρικός κόσμος τέθηκε σε συναγερμό, μετά την απόφαση –προσωρινή ευτυχώς– του ΘΟΚ να παγώσει τις χορηγίες από το Πρόγραμμα Θυμέλη, εξαιτίας της δικαστικής μάχης με την Επιτροπή Ανταγωνισμού. Ευτυχώς, τα χρήματα τελικά δόθηκαν και αναμένουμε τα σπουδαία περί τον Μάιο του 2020. Το θέατρο, ωστόσο, στην Κύπρο εδώ και δέκα περίπου χρόνια διαγράφει μία εξαιρετικά δημιουργική πορεία. Νέες θεατρικές ομάδες δημιουργήθηκαν, πολλές/οί νέες/οι ηθοποιοί ανέβηκαν στο σανίδι, καθώς και σκηνοθέτριες και σκηνοθέτες πήραν στα χέρια τους έργα και συγγραφείς και έδειξαν τι μπορούν να κάνουν. Με ενδιαφέρον παρακολουθεί κανείς την πρόσληψη του αρχαίου δράματος και του κλασικού θεάτρου –άλλοτε επιτυχημένα άλλοτε όχι. Υπάρχει έντονος ο πειραματισμός και αυτό είναι κάτι που με ενδιαφέρει, όταν μάλιστα γίνεται για να υποδειχθεί ότι ίσως μπορούμε να πάμε παρακάτω τα πράγματα. Ευχαριστήθηκα αυτά τα χρόνια μικρές, ανεξάρτητες παραγωγές και ατομικές δουλειές που δείχνουν ρωμαλεότητα και αποφασιστικότητα για τα θεατρικά πράγματα και ότι τελικά η τέχνη είναι προσωπική υπόθεση και όχι δημόσια υποχρέωση. Είναι ανάγκη το 2020 να δει σοβαρά και ο ΘΟΚ και η Πολιτεία πώς το Θυμέλη θα είναι ένα εργαλείο που θα εξυπηρετεί το θέατρο, τους ανθρώπους του και το κοινό και όχι τις μωροφιλοδοξίες κανενός. Το σχολικό και ερασιτεχνικό θέατρο νιώθω ότι προχωρούν καλώς και αυτό είναι ελπιδοφόρο. Σημαντικά θα προσέθετε στο θεατρικό τοπίο και Κρατική Δραματική Σχολή, με αυστηρούς όρους εισδοχής και υψηλά στάνταρτ διδασκαλίας. Πολύ ενδιαφέρουσα είναι και η πορεία του Διεθνούς Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Δράματος, το οποίο και το 2019 φιλοξένησε ενδιαφέρουσες παραστάσεις αρχαίου θεάτρου. Η ενίσχυσή του έτι περαιτέρω είναι επιβεβλημένη, καθώς και η σύνδεσή του με το ευρύτερο θεατρικό γίγνεσθαι της χώρας. Θα έβλεπα τη συνεργασία του ΘΟΚ με το Φεστιβάλ, και ας μην πάμε και μια χρονιά στην Επίδαυρο. Σημαντική προσθήκη είναι και το ανακαινισμένο Δημοτικό Θέατρο Λευκωσίας, που παραδόθηκε τον Ιούνιο του 2019. Ήδη φιλοξένησε το 1ο Διεθνές Φεστιβάλ Λευκωσίας και θα ήθελα να μη γίνει πολυχώρος εκδηλώσεων διά παν βαλάντιο και πάσα οικογένεια επιχειρηματική ή μη.
ΜΟΥΣΙΚΗ-ΦΕΣΤΙΒΑΛ
Το 2019 άφησε την Κύπρο μουσικά σε καλό δρόμο. Καινούργιες δουλειές από νέους καλλιτέχνες και νέες καλλιτέχνιδες δηλώνουν πως το πεντάγραμμο δεν έχει τόπο και δεν έχει πατρίδα. Πολύ καλές φωνές με σπουδές πολλές φορές σε σπουδαία πανεπιστήμια του εξωτερικού επιστρέφουν στην Κύπρο και την επιλέγουν ως βάση τους για να κάνουν ωραία πράγματα. Άλλοι δε παραμένουν στο εξωτερικό ή επιλέγουν να ζήσουν εκτός του νησιού και από τις χώρες δραστηριοποίησής τους γίνονται άξιοι πρεσβευτές της Κύπρου. Δεν θα διακινδυνεύσω να αναφερθώ σε ονόματα, διότι είναι σίγουρο ότι θα ξεχάσω κάποιους και θα αδικήσω άλλους γιατί δεν τους γνωρίζω. Όσον αφορά τα Φεστιβάλ που διοργανώνονται κατά τους καλοκαιρινούς μήνες κυρίως αυτά τα τελευταία χρόνια έχουν διακυμάνσεις, που μοιάζουν τροχιοδεικτικές για το πού κινείται και το κοινό. Ο Φέγγαρος, το The Afrobanana Festival, το Windcraft Music Fest., το ΑγλανJazz είναι μόνο μερικά από τα καλοκαιρινά φεστιβάλ που κάνουν τις θερινές ημέρες του νησιού πιο δροσερές. Μουσικά για το 2020 αυτό που θα ήθελα να δω είναι περισσότερα πράγματα στο κομμάτι της παραδοσιακής μουσικής, όχι όμως φολκλορικά, επειδή γνωρίζω ότι υπάρχουν νέα παιδιά εκεί έξω που μπορούν να κάνουν πολλά και σπουδαία, αλλά και μεγαλύτερους που έχουν πολλά να διδάξουν. Σημαντικός και ο ρόλος της Συμφωνικής Ορχήστρας Κύπρου και της Συμφωνικής Ορχήστρας Νέων, οι οποίοι είναι οργανισμοι με ενδιαφέρουσες δραστηριότητες και φαίνεται ότι μπορούν να δώσουν περισσότερα.
ΧΟΡΟΣ – ΠΕΡΦΟΡΜΑΝΣ
Η τέχνη της Τερψιχόρης στην Κύπρο, ο χορός, επίσης, τα τελευταία χρόνια έχει σημαντική άνοδο, όπως και η περφόρμανς. Διάφορα φεστιβάλ σε Λευκωσία και Λεμεσό, όπως το Φεστιβάλ Σύγχρονου Χορού, οι συνεργασίες της Στέγης Χορού των δύο πόλεων με διεθνείς φορείς, καθώς και με νέες και νέους δημιουργούς ανεβάζουν τον πήχη της τέχνης. Ακόμα και ο πειραματισμός και η καλλιτεχνική ενδοσκόπηση και περιχαράκωση, που παρατηρείται, έχει την αξία του και το ενδιαφέρον του, ωστόσο θεωρώ ότι είναι σημαντικό οι κατοικούντες την Ιερουσαλήμ του χορού να καταλαβαίνουν ότι και η εκπαίδευση του κοινού είναι πολύ σημαντικό πράγμα. Εκ των ων ουκ άνευ για τον χορό είναι εξαιρετικής σημασίας η ανανέωση του νόμου που ρυθμίζει τα του χορού και τον Οκτώβριο του 2019 ήλθε στην επικαιρότητα, μετά την πρόταση παρωδία του ΔΗΣΥ για ρύθμιση των ωραρίων για τα μαθήματα χορού για νέους… Στην ατζέντα θα πρέπει να τεθεί επιτακτικά ο τρόπος λειτουργίας των Σχολών Χορού και η βελτίωση και εκσυγχρονισμός των προνοιών του σχετικού νόμου.
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
Κινηματογραφικά νομίζω ότι έχουμε δρόμο να διανύσουμε, αλλά στην εξίσωση βάζω πάντοτε και τον παράγοντα μέγεθος. Δεν είναι εύκολο να γίνουμε κινηματογραφικά μεγαθήρια. Μπορούμε, όμως, και αυτό το έχουμε δείξει, να κάνουμε πολύ καλά πράγματα και στα κινηματογραφικά σαλόνια να μην καθίσουμε στην άκρη του τραπεζιού, όπως τον Πίτερ Σέλερς στην ταινία «Το πάρτι». Είναι σημαντικό ότι στον τομέα του κινηματογράφου έχουμε σημαντικά κινηματογραφικά φεστιβάλ, Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Κύπρου, Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Κύπρου, το Φεστιβάλ «Εικόνες και Όψεις του Εναλλακτικού Κινηματογράφου», βοηθούν ικανοποιητικά στην καλλιέργεια κινηματογραφικής κουλτούρας. Δημιουργούς και καλούς κινηματογραφιστές έχουμε πολλούς/ές στην Κύπρο, ταλέντο δεν μας λείπει, αυτό είναι σίγουρο. Ελπίζω το κράτος το 2020 να αναπτύξει συγκροτημένη κινηματογραφική πολιτική και να αναδείξει την Κύπρο, τουλάχιστον, ως κινηματογραφικό προορισμό. Όχι, όμως, με κινήσεις τύπου διάττοντος αστέρος. Η Μάλτα, το Μαρόκο, ακόμη και η Ελλάδα, έχουν κάνει σημαντικότατα βήματα σε αυτό το κομμάτι, χωρίς τυμπανοκρουσίες. Η Κύπρος είναι γεμάτη προκλήσεις και ένα ρεπεράζ στα ενδότερά της θα έμοιαζε θείο δώρο για πολλούς παραγωγούς. Η κρατική ενίσχυση του κινηματογράφου και της ανάπτυξης του θα πρέπει να αναθεωρηθεί και να εγκύψουν όλοι, ακόμη και ένα Θυμέλη για το σινεμά δεν θα ήταν άσχημη ιδέα, όταν μάλιστα μπορείς να εντοπίσεις και τις κακοτοπιές και να τις αποφύγεις.
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Το 2019 στα εικαστικά προχωρήσαμε όπως κάθε χρονιά τα τελευταία χρόνια, αν εξαιρέσει κάποιος τη λειτουργία του ανακαινισμένου ΣΠΕΛ, παραρτήματος της Κρατικής Πινακοθήκης Σύγχρονης Τέχνης, που ελπίζω να καταστεί πόλος έλξης και γενεσιουργός αιτία για πολλά και σπουδαία. Η Επιθυμώ να δω από τους καλλιτέχνες/ιδες πώς αλληλοεπιδρούν με την Κύπρο και τον αστικό ιστό της. Πώς αφομοιώνουν τα διεθνή και τοπικά δρώμενα. Οι εκπρόσωποι της σύγχρονης τέχνης στην Κύπρο θα πρέπει να αρχίσουν να γίνονται ελκυστικά εξωστρεφείς, να έχουν οπωσδήποτε κεντρόφυγες τάσεις. Νιώθω ότι πολλές εικαστικές δουλειές ξεκινούν με τη διάθεση συνομιλίας με τον θεατή και τους προβληματισμούς του καλλιτέχνη, αλλά στο τέλος καταλήγουν έργα με κεντρομόλο διάθεση και ροπή. Το 2020 θα ήθελα να δω μία πιο εξωστρεφή Κρατική Πινακοθήκη, να μάθει και ο κόσμος ότι υπάρχει βασικά… και επιτέλους μια κυπριακή αποστολή στην Μπιενάλε της Βενετίας χωρίς γκρίνιες, ίντριγκες και με αποτύπωμα μετά τη λήξη της κάθε περιόδου.
Το 2020 ας πάρουμε 20!
Εκτός από νέα χρονιά, η φετινή είναι και αρχή καινούργιας δεκαετίας, άρα θα ήταν ενδιαφέρον να εκπονούσε η Δημοκρατία δεκαετές πολιτιστικό πλάνο. Η Βουλή των Αντιπροσώπων αντί των παράπλευρων βουλών και λοιπών αστειοτήτων να συγκροτούσε μία διακοινοβουλευτική επιτροπή πολιτισμού, η οποία θα μελετούσε εις βάθος και σε συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών και τους θεσμικούς πολιτιστικούς φορείς τι χρειάζεται να γίνει νομοθετικά στον τομέα του πολιτισμού και πώς η Βουλή μπορεί έμπρακτα να βοηθήσει. Θα ήθελα το 2020 επιτέλους να γίνει πραγματικότητα το Υφυπουργείο Πολιτισμού, όχι όμως μονάχα ως αποτέλεσμα προεκλογικής δέσμευσης και τσάτρα-πάτρα, αλλά συγκροτημένα, μελετημένα, αλλιώς να μην το κάνουν. Είμαστε μικρός τόπος και η πολιτιστική αποκέντρωση είναι σχετικά εύκολη υπόθεση. Η επαρχία Αμμοχώστου και η Λάρνακα δέχονται συγκριτικά με τη Λευκωσία και τη Λεμεσό σχεδόν μηδαμινές πολιτιστικές δονήσεις. Η Πάφος μοιάζει να μην έχει κεφαλαιοποιήσει όσα κέρδισε ως Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης και είναι σχεδόν πολιτιστικά απομονωμένη. Οι ορεινές κοινότητες ενώ διαθέτουν πολιτιστικούς θησαυρούς μοιάζει να έχουν μείνει στη σούβλα και στα εποχιακά φεστιβάλ προϊόντων… άρα ο νέος επίτροπος Ορεινών Κοινοτήτων και πρώην υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού έχει κάποιο σχετικό στόχο; Προΐστατο για κάποια χρόνια των Πολιτιστικών Υπηρεσιών, κάτι θα έμαθε, δεν μπορεί. Η Εκκλησία της Κύπρου και το κράτος επιτέλους θα πρέπει να συνεννοηθούν για τα εκκλησιαστικά μουσεία, τους βυζαντινούς και μεταβυζαντινούς ναούς, για όσα αντικείμενα πλέον είναι μουσειακά αντικείμενα και όχι λειτουργικά, για το πώς και πότε απαλλοτριώνονται χωράφια και οικόπεδα και πότε ένα κτήριο λαϊκής ή μη αρχιτεκτονικής προστατεύεται. Ας γίνει το 2020 μια αρχή που έχει αργήσει εδώ και κάποια χρόνια.
